Preeklampsi, gebeliğin 20. haftasından sonra veya doğumdan sonra (doğum sonrası preeklampsi denir) ortaya çıkabilecek ciddi bir kan basıncı ve tansiyon durumudur. Bir kadın yüksek tansiyona sahip olması, böbrekleri ve karaciğeri gibi bazı organlarının normal çalışmayabileceğini gösterir. Kan basıncı, arterlerin duvarlarına iten kanın gücüdür. Arterler, kanı kalbinizden vücudun diğer bölgelerine taşıyan kan damarlarıdır. Yüksek tansiyon (hipertansiyon olarak da adlandırılır), kanın kan damarlarının duvarlarına karşı kuvveti çok yüksek olduğunda ortaya çıkar. Kalbinizi strese sokabilir ve hamilelik sırasında sorunlara neden olabilir.
Preeklampsi, dünyada hamile kadınlar için ciddi bir sağlık sorunudur. Dünya genelinde hamileliklerin yüzde 2 ila 8’ini etkiler.
Preeklampsi, hamilelik sırasında veya doğumdan sonra yüksek tansiyonunuz ve muhtemelen idrarınızda protein bulunduğunuz zamandır. Ayrıca kanınızda düşük pıhtılaşma faktörleri (trombositler) veya böbrek veya karaciğer problemi göstergeleriniz olabilir.
Eklampsi, preeklampsinin ciddi bir ilerlemesidir. Bu durumla birlikte, yüksek tansiyon nöbetlere neden olur. Preeklampsi gibi, eklampsi hamilelik sırasında veya nadiren doğumdan sonra ortaya çıkar.
Preeklampsiye Ne Sebep Olan Faktörler Nelerdir?
Doktorlar henüz preeklampsinin tek bir nedenini tanımlayamamakla birlikte potansiyel nedenleri ortaya koyabilmektedirler. Bunlar:
- Genetik faktörler
- Kan damarı problemleri
- Otoimmün bozukluklar
Bunların yanında ayrıca preeklampsi gelişme ihtimalini artırabilecek risk faktörleri de vardır. Bunlar:
- Birden fazla fetüs ile hamile kalmak
- 35 yaş üstü olmak
- Çok genç yaşta olmak
- İlk kez hamile olmak
- Obez olmak
- Yüksek tansiyon olmak
- Diyabet olmak
- Böbrek rahatsızlığı olmak
Spesifik olarak bu durum kesin olarak engellenememektedir. Doktorlar, bazı kadınların ilk üç aylık dönemlerinden sonra bebeğin aspirini almasını kesebilir.
Erken ve tutarlı olarak doğum öncesi bakım, doktorunuzun preeklampsiyi daha erken teşhis etmesine ve komplikasyonlardan kaçınmaya yardımcı olabilir. Tanı koymak, doktorunuzun doğum tarihinize kadar size uygun izleme sağlamasına izin verecektir.
Preeklampsi Belirtileri Nelerdir?
Herhangi bir preeklampsi belirtisi çok net olarak fark edilememesinin olası olduğunu hatırlamak önemlidir. Bu çerçevede bazı yaygın semptomlar şunlardır;
- Kalıcı baş ağrısı
- Ellerinizde ve yüzünüzde anormal şişme
- Ani kilo alımı
- Vizyonunuzdaki değişiklikler
- Sağ üst karın bölgesinde ağrı
Fizik muayene sırasında doktorunuz kan basıncınızın 140/90 mm Hg veya daha yüksek olduğunu görebilir. İdrar ve kan testleri idrarınızda protein, anormal karaciğer enzimleri ve düşük trombosit seviyelerini de gösterebilir.
Bu noktada, doktorunuz fetusu izlemek için nonstress testi yapabilir. Bir nonstress testi, fetus hareket ettikçe fetal kalp hızının nasıl değiştiğini ölçen basit bir muayenedir. Sıvı seviyelerinizi ve fetusun sağlığını kontrol etmek için bir ultrason da yapılabilir.
Preeklampsi Tedavisi Nedir?
Hamilelik sırasında preeklampsi için önerilen tedavi bebeğin doğumudur. Çoğu durumda, bu hastalığın ilerlemesini önler.
Gebeliğiniz 37. hafta veya daha ileri bir haftada ise doktorunuz doğum yaptırabilir. Bu noktada, bebek yeterince gelişmiştir ve erken kabul edilmez.
37 haftadan önce preeklampsiniz varsa, doktorunuz doğumunuzun zamanlamasına karar verirken hem sizin hem de bebeğinizin sağlığını dikkate alacaktır. Bu, bebeğinizin gebelik yaşı, doğumun başlayıp başlamaması ve hastalığın ne kadar şiddetli hale geldiği gibi birçok faktöre bağlıdır.
Böyle bir durum için, bebeğin ve plasentanın doğumunun durumu çözecek bir aşamada olması önemlidir.
Hamilelik Sırasındaki Diğer Tedaviler Nelerdir?
Bazı durumlarda, kan basıncınızı düşürmenize yardımcı olacak ilaçlar verilebilir. Nöbetleri önlemek için ilaç tedavisi preeklampsinin olası bir komplikasyonları arasındadır.
Doktorunuz daha kapsamlı bir izleme için sizi hastaneye kabul etmek isteyecektir. Bebeğinizin akciğerlerinin daha hızlı gelişmesine yardımcı olmak için kan basıncınızı veya steroid enjeksiyonlarınızı azaltmak için intravenöz ilaçlar verilebilir.
Preeklampsinin yönetimi, hastalığın hafif veya şiddetli olup olmadığına bağlı olarak şekillenecektir. Şiddetli preeklampsi belirtileri şunları içerir:
- Fetal kalp hızındaki sıkıntıyı gösteren değişiklikler
- Karın ağrısı
- Nöbetler
- Bozulmuş böbrek veya karaciğer fonksiyonu
- Akciğerlerde sıvı
Hamileliğiniz sırasında herhangi bir anormal belirti veya semptom fark ederseniz kesinlikle doktorunuzu görmelisiniz. Bu tip rastlanabilcek durumlarda ana endişeniz sağlığınız ve bebeğinizin sağlığı olmalıdır.
Doğumdan Sonraki Tedaviler
Bebek doğduktan sonra preeklampsi semptomları çözülmüş bir seviyede olmalıdır. Çoğu Doğum Uzmanları ve Jinekologlara göre, anne doğumdan 48 saat sonra normal kan basıncı değerlerine sahip olacaktır.
Ayrıca, araştırmalar preeklampsili çoğu kadın için semptomların çözüldüğünü ve karaciğer ve böbrek fonksiyonunun birkaç ay içinde normale döndüğünü bulmuştur.
Bununla birlikte, bazı durumlarda, kan basıncı doğumdan birkaç gün sonra tekrar yükselebilir. Bu nedenle, bebeğinizin doğumundan sonra bile doktorunuzla yakın takip ve düzenli tansiyon kontrolleri önemlidir.
Nadir olmasına rağmen, preeklampsi normal gebeliği takiben doğum sonrası dönemde ortaya çıkabilir. Bu nedenle, komplike olmayan bir hamilelikten sonra bile, yakın zamanda bir bebeğiniz varsa doktorunuzu görmeli ve yukarıda belirtilen belirtileri fark etmelisiniz.
Preeklampsinin Zorlukları Nelerdir?
Preeklampsi çok ciddi bir durumdur. Tedavi edilmezse hem anne hem de çocuk için hayatı tehdit edici olabilir. Diğer komplikasyonlar şunları içerebilir:
- Düşük trombosit seviyeleri nedeniyle kanama problemleri
- Plasental abruption (plasentanın uterus duvarından ayrılması)
- Karaciğere zarar
- Böbrek yetmezliği
- Akciğer ödemi
Bebek için komplikasyonlar, preeklampsiyi tedavi etme çabaları nedeniyle erken doğum olsa da ortaya çıkabilir.
Hamilelik sırasında, sizi ve bebeğinizi olabildiğince sağlıklı tutmak önemlidir. Buna sağlıklı bir diyet yemek, folik asit ile doğum öncesi vitaminler almak ve düzenli doğum öncesi bakım muayeneleri yapmak dahildir.
Ancak uygun bakımla bile, preeklampsi gibi kaçınılmaz olarak bazen hamilelik sırasında veya doğumdan sonra ortaya çıkabilir. Bu hem siz hem de bebeğiniz için tehlikeli olabilir.
Preeklampsi riskinizi azaltmak için yapabileceğiniz temel tedavi önlemler doktorunuzun yönlendirmeleri ile hareket etmektir. Gerekirse, ek bakım için sizi bir anne-fetal tıp uzmanına yönlendirebilirler.
Düşük Doz Aspirin Almak Preeklampsi Ve Erken Doğum Riskinizi Azaltmaya Yardımcı Olabilir Mi?
Bazı kadınlar için, evet. Doktorunuz preeklampsi için risk altında olduğunuzu düşünüyorsa, önlemek için düşük doz aspirin almanızı isteyebilir. Düşük doz aspirin ayrıca bebek aspirin veya 81 mg (miligram) aspirin olarak adlandırılır. Düşük doz aspirin ile tedavinin sizin için uygun olup olmadığına sadece doktorunuz karar verebilir.
Reçetesiz düşük doz aspirin satın alabilirsiniz veya doktorunuz size bunun için bir reçete verebilir. Doktorunuz preeklampsiyi önlemeye yardımcı olmak için düşük doz aspirin almanızı istiyorsa, tam olarak size söylediği gibi alın. Doktorunuzun söylediklerinden daha fazla veya daha sık almamanızda fayda vardır.
Preeklampsi için yüksek risk altındaysanız, doktorunuz 12 haftalık hamilelikten sonra düşük dozda aspirin almaya başlamanızı isteyebilir.
Hafif Preeklampsi Nasıl Tedavi Edilir?
37 haftalık hamilelikten sonra hafif preeklampsisi olan kadınların çoğunda ciddi sağlık sorunları yoktur. 37 haftadan önce hafif preeklampsiniz varsa:
Doktorunuz düzenli olarak kan basıncınızı ve idrarınızı kontrol eder. Sizi yakından izlemek için hastanede kalmanızı isteyebilir. Hastanede değilseniz, doktorunuz haftada bir veya iki kez muayene yaptırmanızı isteyebilir. Ayrıca evde kan basıncınızı almanızı isteyebilir.
Doktorunuz bebeğinizin ne sıklıkta hareket ettiğini izlemek için vuruş sayıları yapmanızı isteyebilir. Vuruş sayısı yapmanın iki yolu vardır: Her gün, bebeğinizin on kez hareket etmesi ne kadar zaman alır. 2 saatten uzun sürerse, doktorunuza bildirin. Veya haftada üç kez, bebeğinizin 1 saat içinde kaç kez hareket ettiğini izleyin. Bu sıklık değişirse doktorunuz ile görüşün.
Dış Gebelik (Preeklampsi) Anahtar Noktalar
- Preeklampsi, bazı kadınların gebeliğin 20. haftasından sonra veya doğumdan sonra aldığı bir tür yüksek tansiyon rahatsızlığı olarak ifade edilir.
- Preeklampsili hamile kadınların çoğunun sağlıklı bebekleri vardır. Ancak tedavi edilmezse, erken doğum ve hatta ölüm gibi ciddi sorunlara neden olabilir.
- Preeklampsi riski taşıyorsanız, sağlayıcınız bunu önlemek için doktorunuz düşük doz aspirin almanızı isteyebilir.
- Özellikle Görme bulanıklığı, ellerinizde ve yüzünüzde şişme veya şiddetli baş ağrıları veya karın ağrısı varsa hemen doktorunuzla iletişime geçmekte fayda vardır.
- Preeklampsiye sahip olabilirsiniz ve bunu bilmiyor olabilirsiniz, bu yüzden iyi hissediyor olsanız bile tüm doğum öncesi doktor bakım muayelerinizi yaptırın.
Bir yanıt yazın